Wat is het verschil tussen een bovendemper en een onderdemper?

Bij een bovendemper dempt de piano de snaar af boven de hamerkop, dus relatief hoog op de snaar. De uitslag van de snaar is daar kleiner dan wat lager op de snaar. Het is dus effectiever om de demper onder de hamerkop, dus lager op de snaar te plaatsen. Bovendempers zijn grofweg tot 1920 gebouwd. Daarna zijn alle pianobouwers overgestapt op onderdemper principe. De meeste stemmers zijn niet zo happig op bovendempers. Deze piano’s zijn lastiger te stemmen. Een ander nadeel van een bovendemper is dat er altijd een nagalm blijft doorklinken.

Het verschil tussen onderdempers en bovendempers

Hieronder ziet u een foto van een bovendempend pianomechaniek. Piano’s waarin zo’n mechaniek is geplaatst zijn zonder uitzondering van voor 1920. Vele bekende Duitse pianomerken zoals Blüthner, Ibach en Seiler  zijn relatief lang doorgegaan met het plaatsen van deze mechanieken in hun piano’s. Op onderstaand foto kunt u goed zien dat de demper boven de hamerkop zit gemonteerd. De demper zit dus hoog op de snaar waar de uitslag van een trillende snaar relatief klein is. Wat lager op de snaar is de uitslag groter en is het effectiever om een demper te plaatsen. Dat is de reden dat men een onderdempend (de demper onder de hamerkop) mechaniek is gaan ontwikkelen.

Hieronder ziet u de foto van een zogenaamd onderdempend mechaniek. Piano’s met dit mechaniek worden meestal ‘onderdempers’ genoemd. U ziet, in tegenstelling met bovenstaand mechaniek dat de demper onder de hamerkop is gemonteerd, dus lager op de snaar. Omdat hier de uitslag van de snaar groter is dan hoger op de snaar is het veel effectiever om de demper lager op de snaar te plaatsen. Vanaf 1920 worden er alleen nog maar onderdempers gebouwd.